Hướng dẫn chi tiết Cách để Giao tiếp tốt với các nền văn hóa khác nhau

Để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với mọi người từ các nền văn hóa khác nhau, điều cần thiết là bạn nên học cách giao tiếp với họ bằng lời nói và các hình thức phi ngôn ngữ khác. Bạn có thể học thêm về văn hóa và luyện tập tính khoan dung. Hãy trang bị cho mình kiến thức để giao tiếp hiệu quả hơn, bạn cũng có thể học hỏi nhiều thứ từ những nền văn hóa khác cũng như chia sẻ về nền văn hóa xứ bạn.

Phần 1 của 3:

Thái độ mềm dẻo

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 1

Tìm hiểu trước về văn hóa của họ. Một chút kiến thức sẽ có ích cho bạn. Nếu có thời gian để chuẩn bị trước một chuyến đi hay buổi gặp gỡ với những người đến từ nền văn hóa khác, thì hãy học trước về những thứ “được phép và không cho phép” của nền văn hóa đó. Bạn có thể tìm thông tin trên mạng từ các nguồn như National Center for Cultural Competence.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 2

Chuẩn bị cho những khác biệt. Các nền văn hóa khác nhau sẽ nói chuyện với âm lượng khác nhau, bộc lộ cảm xúc ở mức độ khác nhau, thích nói “chuyện phiếm” hoặc không, và thể hiện nhiều khác biệt trong giao tiếp khác nữa. Khi giao tiếp với mọi người từ các nền văn hóa khác, hãy chuẩn bị tâm thế đối mặt với những khác biệt mà bạn không ngờ tới.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 3

Hiểu về thứ bậc. Khi giao tiếp với một nền văn hóa khác, sẽ có những quy luật bất thành văn về thứ bậc xã hội mà bạn chưa biết được. Ví dụ, bạn có thể đến từ một nền văn hóa mà nam và nữ phải được đối xử ngang nhau trong giao tiếp, nhưng nếu làm việc trong công ty đa văn hóa, bạn sẽ phải tiếp xúc với nhân vật đến từ nền văn hóa nơi mà đàn ông nắm vai trò chủ đạo trong giao tiếp. Tương tự, bạn có thể sẽ gặp những nhân vật với quan niệm rằng người trẻ tuổi phải biết lắng nghe người lớn, cho dù bạn có quan điểm bình đẳng hơn chăng nữa.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 4

Thành thật về những khó khăn trong giao tiếp. Nếu bạn không hiểu người đối diện hoặc nghĩ người đó không hiểu bạn, thì hãy tìm cách giải thích. Hãy tránh thô lỗ hay đụng chạm, mà nên kiên nhẫn giải thích vấn đề. Tốt hơn hết là luôn thẳng thắn còn hơn để vấn đề trôi đi mà chưa giải quyết, bởi từ đó có thể dẫn đến những vấn đề lớn hơn về sau.

Nếu bạn không hiểu ý đối phương, hãy thử hỏi lại: “Tôi không chắc mình hiểu đúng ý bạn. Chúng ta nói lại chỗ đó được không?”.

Nếu nghĩ đối phương không hiểu mình, hãy thử nhắc lại: “Hãy cùng xem lại một lượt mọi thứ để đảm bảo tất cả đều hiểu chung một ý nhé”. Bạn cũng có thể để đối phương đặt câu hỏi.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 5

Tỏ ra tôn trọng và khoan dung. Mỗi nền văn hóa đều có những giá trị, niềm tin, và thành kiến chủ đạo. Dấu hiệu của những điều này có thể xuất hiện khi bạn giao tiếp với họ. Trong đối thoại cơ bản, bạn không nên phán xét người khác dựa trên những khác biệt này. Thay vào đó, hãy tôn trọng và bao dung với họ. Bạn có thể học được nhiều thứ mới mẻ nữa đấy.

Cho dù những khác biệt văn hóa bộc lộ rõ trong cuộc trò chuyện, cũng hãy bỏ qua và cởi mở thay vì tranh cãi. Ví dụ, nếu bạn là người Mỹ và có ai đó bình luận rằng người Mỹ có xu hướng nghiện công việc, thì hãy nói: “Đúng, sự thật là người Mỹ rất xem trọng sự nghiệp, và có nhiều lý do cho việc đó. Bạn có thể chia sẻ cách nghĩ của nước bạn về công việc không?”.

“Hãy nhớ: đổi mới, sáng tạo, và trí tuệ tức là không phận biệt tuổi tác, không lằn ranh văn hóa, không phân biệt màu da và không phân biệt giới tính.”

Maureen Taylor

Chuyên gia nói chuyện trước công chúng

Maureen Taylor là CEO và người sáng lập của SNP Communications, một công ty truyền thông dành cho doanh nghiệp có trụ sở tại Khu vực Vịnh San Francisco. Cô đã giúp các nhà lãnh đạo, người sáng lập và các nhà đổi mới trong mọi lĩnh vực truyền tải thông điệp trong hơn 25 năm.

Maureen Taylor
Chuyên gia nói chuyện trước công chúng

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 6

Hãy kiên nhẫn. Giao tiếp với những người từ nền văn hóa khác có thể mang lại những trải nghiệm mở mang và đáng học hỏi, nhưng cũng có nhiều khó khăn. Hãy chuẩn bị tinh thần rằng không phải mọi thứ đều theo đúng ý mình hay dễ hiểu. Bạn nên kiên nhẫn với mọi người cũng như nhờ họ hãy kiên nhẫn với mình.

Phần 2 của 3:

Giao tiếp bằng lời

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 7

Nói chuyện rõ ràng từ tốn nếu cần. Tránh to tiếng không cần thiết hoặc đối xử với mọi người như thể họ đã hiểu mình. Nói to không khiến lời của bạn dễ hiểu hơn mà còn trông rất thô lỗ. Tương tự, dù có những khó khăn trong giao tiếp khi khác biệt văn hóa, bạn cũng không được đối xử như người ta không thông minh. Khác biệt giao tiếp xảy ra do khác biệt văn hóa, chứ không phải vấn đề tí tuệ.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 8

Cư xử đúng mực. Hãy lịch sự và dùng thể trang trọng cho đến khi biết rõ rằng bạn không cần phải như vậy nữa (như khi đối tác làm ăn yêu cầu bạn gọi họ bằng tên). Tùy vào nền văn hóa mà bạn đang tiếp xúc, điều này bao gồm bạn phải nhắc đến đối phương theo các cách sau:

Bằng cả họ tên

Bằng họ

Kèm theo “Mr.” hoặc “sir”

Dùng danh xưng trang trọng, nếu trong ngôn ngữ đó có kính ngữ dùng trong giao tiếp.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 9

Nắm vững kỹ năng ngoại ngữ. Nếu bạn sẽ giao tiếp với những người nói ngôn ngữ khác, thì hãy cố học một vài câu cơ bản. Tình thế có thể không cho phép bạn thông làu ngoại ngữ đó, nhưng bạn có thể cố gắng học vài câu.

Học những câu cơ bản như: “Chào”, “Làm ơn”, “Cảm ơn”, “Bạn khỏe không?”,…v.v.

Mang theo sách đàm thoại căn bản hay thiết bị điện tử giúp bạn tra cứu những câu cần biết và chưa biết.

Hãy kiên nhẫn khi ai đó cố gắng nói tiếng của bạn.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 10

Cố gắng nói ngôn ngữ được đa số dùng nếu bạn thuộc nhóm ngôn ngữ thiểu số. Nếu giao tiếp với những người nói thứ tiếng khác, hãy cố dùng ngôn ngữ của họ hết sức có thể. Cho dù nếu không thể nói nhiều hơn câu “Xin chào” và “Bạn có khỏe không?”, thì thiện chí của bạn vẫn được ghi nhận.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 11

Tránh dùng tiếng lóng và từ tục tĩu. Đây là điều quan trọng, trừ phi bạn hoàn toàn hiểu cách nó được dùng trong nền văn hóa đó. Sử dụng từ ngữ không chuẩn hoặc tục tĩu sẽ khiến mọi người khó hiểu và có thể gây xúc phạm. Bởi vì tiếng lóng và từ tục rất phức tạp và phụ thuộc nhiều vào ngữ cảnh, tốt nhất ta nên tránh dùng nó trừ phi hoàn toàn nắm chắc cách sử dụng phù hợp.

Phần 3 của 3:

Giao tiếp phi ngôn ngữ

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 12

Mở rộng tay. Trong vài nền văn hóa, hành động chỉ ngón tay trỏ có nghĩa là “ok”, trong khi vài cử chỉ phổ biến khác bị hiểu là xúc phạm. Bởi vì bạn có thể không biết cử chỉ nào bị xem là tiêu cực, nên hãy gắn với cử chỉ “bàn tay mở”. Ví dụ, hãy dùng cả bàng tay để chỉ vào thứ gì đó thay vì chỉ một ngón.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 13

Sử dụng tư thế trang trọng. Giữ hai chân dưới sàn, ngồi thẳng lưng, đừng dùng tay quá nhiều, mà hãy giữ tư thế ôn hòa. Bởi vì có vài tư thế bị cho là xúc phạm đối với các nền văn hóa khác. Ví dụ, thò chân ra trong một số nền văn hóa bị cho là thô lỗ, nên bạn không nên ngồi vắt chéo chân khiến bàn chân thò ra ngoài.

Nếu biết rõ rằng tư thế không trang trọng được chấp nhận, thì bạn có thể làm theo.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 14

Hiểu những quy tắc liên quan đến tiếp xúc thân thể. Vài nền văn hóa thích tiếp xúc thân thể nhiều hơn nền văn hóa khác. Ví dụ, vài nơi sẽ bắt tay hoặc chạm tay nhiệt tình hơn những nơi khác.

Đừng cảm thấy xúc phạm nếu các nền văn hóa khác tiếp xúc thân thể nhiều hay ít hơn nơi của bạn. Ngoại trừ trường hợp bạn cảm thấy mình bị xâm hại hoặc ngược đãi. Nếu không thoải mái, hãy cho người khác biết.

Quy tắc là bạn nên tiếp xúc với những người từ nền văn hóa khác một cách từ tốn khi lần đầu gặp họ. Tuy nhiên, nếu họ tỏ ra thoải mái với cách giao tiếp thân tình hơn, thì bạn có thể làm theo nếu thấy ổn.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 15

Biết cách giao tiếp mắt. Trong vài nền văn hóa, nhìn vào mắt đối phương khi nói chuyện là dấu hiệu của sự thành thật và bạn đang hứng thú với câu chuyện. Tuy nhiên, ở nền văn hóa khác, đó lại bị xem là thiếu tôn trọng, đối đầu, hoặc hứng thú tình dục. Trái ngược lại ở vài nơi, không trực tiếp nhìn vào mắt bề trên khi nói chuyện được cho là lễ phép.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 16

Chuẩn bị cho những biểu cảm gương mặt khác nhau. Các nền văn hóa khác nhau thường có những biểu cảm gương mặt khác nhau. Ví dụ, người Mỹ thường hay cười, trong khi những nơi khác cho rằng hay cười là biểu hiện của sự nông cạn. Khi giao tiếp với những người đến từ vùng văn hóa khác, bạn có thể nhận thấy họ biểu cảm hơn bạn (để thể hiện niềm vui, nỗi buồn, thất vọng,…v.v.), hoặc ít khi thể hiện, thậm chí là không bộc lộ biểu cảm.

Đa số các cuộc giao tiếp là phi ngôn ngữ, cho dù là nền văn hóa nào. Tuy nhiên, bạn có thể tập trung vào nội dung được nói, và đặt câu hỏi để làm rõ những gì cần biết. Ví dụ, nếu ai đó phản ứng với điều bạn nói bằng một nụ cười hay tràng cười, thì bạn cần nói: “Thật ra tôi đang nghiêm túc đấy”.

Tiêu đề ảnh Communicate Well With People from Other Cultures Step 17

Tôn trọng không gian cá nhân mà tình huống yêu cầu. Vài nền văn hóa yêu cầu nhiều không gian cá nhân hơn nơi khác. Nếu bạn giao tiếp với người từ nền văn hóa khác và nhận thấy họ đứng gần hoặc xa hơn khoảng cách bạn thường dùng, thì đó không hẳn là vì họ muốn xâm phạm hay tránh mặt bạn. Hãy tuân theo dấu hiệu liên quan đến khoảng cách cá nhân và giao tiếp theo cách tốt nhất có thể.