Hướng dẫn chi tiết Cách để Phòng tránh và từ bỏ ma túy

Có lẽ bạn không khó bắt gặp một người làm hỏng cả cuộc đời của họ vì lạm dụng chất kích thích. Nhiều người trót sử dụng ma túy và sau đó hối hận vì quyết định của mình, nhưng người đó không thể là bạn! Còn lỡ như đã nghiện: bạn hãy hiểu rằng bạn có thể thoát khỏi ma túy.

Phương pháp 1 của 4:

Chống lại sự cám dỗ thử dùng ma túy

Đặt mục tiêu cho bản thân. Các nghiên cứu đã cho thấy nếu bạn có mục tiêu trong cuộc sống (và có người ủng hộ bạn đạt mục tiêu), bạn sẽ ít có nguy cơ sử dụng ma túy, bởi nó khuyến khích bạn suy nghĩ về những điều bạn mong mỏi trong tương lai và về những hành động dẫn bạn tới đích. Trái lại, ma túy chỉ là những thứ giúp bạn cảm thấy “sung sướng” trong giây phút ngắn ngủi, bất chấp nó tác động như thế nào đến tương lai của bạn.

Nếu bạn bị cám dỗ bởi ý nghĩ thử dùng ma túy, dù chỉ một lần, hãy nghĩ đến những ảnh hưởng của nó đến các mục tiêu của bạn. Làm sao bạn có thể giành được các mục tiêu của mình khi bị lệ thuộc vào một thứ thuốc đắt đỏ/ bất hợp pháp, bị tống giam, hoặc có tiền sự vì sử dụng ma túy?

Việc đặt ra các mục tiêu còn có thể giúp bạn nâng cao lòng tự tin. Khi đã tin vào bản thân, tin vào khả năng đạt được các mục tiêu của mình, có lẽ bạn sẽ ít có khả năng muốn sử dụng ma túy.

Việc đặt ra và đạt được các mục tiêu cũng mang ý nghĩa vô cùng quan trọng khi bạn muốn từ bỏ ma túy. Điều này chứng minh rằng bạn có thể làm được những gì bạn đặt ra cho mình, kể cả việc tống khứ ma túy ra khỏi cuộc đời bạn.

Dành thời gian ở bên cạnh những người mà bạn yêu mến. Sợi dây gắn bó với gia đình và những người thân yêu là một nhân tố chống lại việc sử dụng ma túy. Nói cách khác, bạn sẽ khó bị ma túy cám dỗ nếu có mối quan hệ chặt chẽ với gia đình và bạn bè.

Nếu cảm thấy như đang có sức ép hoặc sự hiếu kỳ thôi thúc bạn sử dụng ma túy, bạn đừng giữ trong lòng. Hãy nói chuyện với một người mà bạn quen biết, tin tưởng và tôn trọng. Người bên ngoài có thể cho bạn những lời khuyên và sự hỗ trợ, vốn là những nhân tố vô cùng quan trọng trong việc phòng tránh ma túy.

Kể về những điều đang xảy ra với một người nào đó. Nếu bạn không ngừng bị áp lực, thậm chí bị ép buộc thử dùng ma túy, bạn cần nói với ai đó có khả năng xử lý như cha mẹ, thầy cô giáo hoặc chuyên gia tư vấn. Bạn không phải đối phó với áp lực một mình. Sự hỗ trợ từ những người khác sẽ tiếp nghị lực giúp bạn chống lại ma túy.

Tìm một hoạt động nào đó có thể đem lại cho bạn niềm vui. Nếu bạn bị ma túy quyến rũ vì muốn có cảm giác vui sướng, bạn hãy giữ đầu óc mình tránh xa nó bằng cách tìm những hoạt động vui vẻ và lý thú.

Ví dụ, thay vì nghĩ đến ma túy, bạn có thể tìm một sở thích, dành nhiều thời gian vui đùa cùng bạn bè, chơi những game hấp dẫn hoặc giúp đỡ những người khác để có cảm giác vui vẻ. Điều này sẽ giúp bạn tìm được ý nghĩa mới trong cuộc sống..

Bạn có thể tập chạy bộ, thả hồn trong một cuốn tiểu thuyết hay, trò chuyện với gia đình hoặc bạn bè, chơi một game video hào hứng, hoặc tích cực giải quyết những vấn đề và các ý nghĩ tiêu cực bằng cách tìm đến chuyên gia tư vấn.

Tâm sự với bạn bè về những cảm giác của bạn, hoặc tham gia các hoạt động giải trí như đi xem phim.

Dừng lại trước khi bắt đầu. Nếu có người rủ rê bạn sử dụng ma túy, bạn hãy từ chối và rời khỏi nơi đó. Nếu lo sợ về áp lực từ phía bạn bè, bạn hãy tự nhủ rằng những người bạn tốt sẽ tôn trọng khi bạn nói “không” với ma túy và sẽ không ép bạn làm điều bạn không muốn. Nếu họ hành xử ngược lại, bạn có thể nghĩ đến việc tìm nhóm bạn mới.

Giữ khoảng cách. Nếu thấy người thân hoặc bạn bè của mình dùng ma túy, bạn phải tránh xa và tuyệt đối không bước theo vết xe đổ của họ. Nếu có thể, bạn hãy nói với một người lớn mà bạn có thể tin cậy, họ sẽ hướng dẫn hoặc hỗ trợ bạn. Hệ thống hỗ trợ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì một lối sống không ma túy.

Lưu ý rằng người nghiện ma túy có khả năng ảnh hưởng đến các thành viên khác trong gia đình, do đó nếu có một thành viên trong gia đình bạn nghiện ma túy, bạn cũng sẽ có nhiều rủi ro vướng vào ma túy, và bạn cũng sẽ phải nỗ lực nhiều hơn để từ bỏ nó.

Nếu bạn bè của bạn đang sử dụng ma túy, bạn hãy tìm bạn bè mới. Bạn cần ở bên cạnh những người không dùng ma túy, những người cho rằng giữ tỉnh táo là lối sống tốt nhất. Trẻ vị thành niên là những đối tượng dễ đua đòi với bạn bè nhất trong việc sử dụng ma túy.

Tránh xa cám dỗ. Nếu biết có nhóm người nào đó ở trường sử dụng ma túy, bạn đừng giao du với họ. Bạn có thể tìm được bạn bè quan tâm đến những hoạt động bổ ích hơn.

Nếu thấy ma túy trong một buổi tiệc mà bạn đang tham dự, bạn chỉ cần đơn giản rời khỏi nơi đó. Áp lực bạn bè có thể khiến bạn mềm lòng, cho dù bạn nghĩ rằng mình có đủ khả năng từ chối.

Biết rằng ảnh hưởng từ xã hội là rất mạnh mẽ, và nó cũng tác động đến xu hướng dễ sa ngã vào ma túy. Thậm chí truyền thông xã hội có thể tác động đến bạn trong việc sử dụng ma túy. Nếu nhận thấy trên mạng xã hội của bạn có nhiều hình ảnh về việc sử dụng ma túy, bạn cũng nên nghĩ đến việc chặn những nguồn gây ảnh hưởng này.

Nghiền ngẫm về những lời xúi giục bên trong bạn. Nếu bạn vẫn cảm thấy bị cám dỗ khi chỉ ở một mình , chẳng hạn như bạn tò mò muốn biết trải nghiệm khi thử dùng thuốc Adderall của đứa cháu mình là như thế nào, bạn có thể chống lại sự cám dỗ đó. Bạn hãy tự hỏi mình, “Tại sao mình lại thực sự muốn thử thứ đó?” Lý do nào khiến bạn muốn thử?

Có thể bạn cho rằng ai cũng làm như vậy, và bạn muốn hòa đồng với bạn bè bằng cách làm theo họ. Bạn hãy tự nhắc nhở mình rằng không phải mọi người đều dùng chất kích thích. Thực ra việc sử dụng ma túy nói chung đang giảm xuống trong số những người trẻ. Còn có bao nhiêu cách tuyệt vời và lành mạnh để bạn kết nối với bạn bè như cùng chia sẻ sở thích hoặc chơi thể thao với nhau.

Nếu những áp lực và stress xui khiến bạn dùng ma túy, bạn hãy hiểu rằng nhiều người dùng chất kích thích như một cách giải tỏa stress, tuy nhiên điều đó rất có hại. Có nhiều cách khác để giải tỏa stress như tập thể dục, yoga và thiền. Nếu thực sự cảm thấy căng thẳng, việc nói chuyện với chuyên gia tư vấn cũng sẽ giúp ích cho bạn.

Nếu vẫn còn ở tuổi vị thành niên, bạn đừng quên rằng mình chưa thể hoàn toàn chín chắn trong kỹ năng ra quyết định. Sử dụng ma túy là một quyết định có thể ám ảnh bạn cả đời. Liệu vài mươi năm nữa con người tương lai của bạn có cảm ơn quyết định dùng ma túy của bạn ngày hôm nay không?

Từ chối một cách quả quyết. Rất có khả năng là vào một lúc nào đó bạn sẽ bị rủ rê dùng ma túy. Bạn hãy cứng rắn nói “không” và đừng do dự. Thái độ do dự sẽ để ngỏ cánh cửa cho bạn bè gây áp lực lên bạn.

Nếu được hỏi lý do từ chối, bạn không cần phải đưa ra bất cứ lý do nào. Bạn chỉ cần nói rằng bạn không dùng ma túy. Nếu bạn nêu ra các lý do tức là bạn đang để ngỏ cho cuộc đối thoại, và khi đó họ có thể tiếp tục thuyết phục bạn sử dụng ma túy.

Người ta có thể cố lung lạc bạn bằng cách nói những câu như “Nhưng ai mà chẳng chơi” hoặc “Chỉ một lần sẽ chẳng hại gì”. Hãy giữ vững tinh thần. Bạn có thể nói với người đó rằng thực ra số người trẻ tuổi dùng ma túy hiện nay đã giảm, do đó rõ ràng là không phải ai cũng sử dụng ma túy, và bạn cũng thế. Hoặc bạn chỉ cần nói “Không, tôi sẽ không thử cho dù chỉ một lần. Tôi không cần đến nó”.

Giữ sự tích cực và năng động. Giữ đầu óc linh hoạt và kết nối tích cực với thế giới xung quanh. Nếu bạn duy trì sự gắn kết, giữ cho bản thân bận rộn và năng động, bạn sẽ không có thì giờ nghĩ đến ma túy. Sự buồn chán có thể dẫn đến việc sử dụng ma túy, do đó chỉ cần không bao giờ buồn chán, bạn sẽ ít có khả năng bị ma túy lôi kéo.

Học một ngôn ngữ mới. Chọn một sở thích. Tự học một loại nhạc cụ. Tham gia công việc tình nguyện ở cộng đồng. Những hoạt động như vậy sẽ làm phong phú thêm cuộc sống của bạn (và động viên bạn hồi phục), đồng thời giúp bạn tránh xa ma túy.

Tìm ra những điều có thể đem lại hạnh phúc cho bạn. Chứng trầm cảm và lòng tự trọng thấp có thể dẫn đến việc sử dụng ma túy. Nếu đang bị trầm cảm, bạn nên tìm chuyên gia tư vấn giúp bạn vượt qua chứng bệnh này. Thêm vào đó, bạn cũng sẽ ít có khả năng vướng vào ma túy nếu bạn giữ lòng tự trọng và theo đuổi những việc làm yêu thích của mình.

Liệt kê một danh sách mọi thứ giúp bạn vui vẻ. Chọn một số việc dễ đạt được như nấu một bữa ăn không quá tốn kém, đi xem một bộ phim và nhớ thường xuyên đưa những hoạt động đó vào cuộc sống của mình.

Phương pháp 2 của 4:

Tránh quay trở lại với ma túy

Hiểu lý do tại sao người ta dùng ma túy. Việc tự cố gắng chữa bệnh có thể khiến người ta vướng vào ma túy. Từ đó họ bị kẹt trong vòng luẩn quẩn nghiện ngập do các triệu chứng cai thuốc. Để thoát khỏi ma túy, bước đầu tiên bạn cần làm là đối phó với triệu chứng thể chất thông qua các cơ sở y tế. Ở những nơi đó bạn có thể tham gia vào các chương trình hỗ trợ điều trị các triệu chứng cai thuốc (đôi khi nguy hiểm đến tính mạng), tiếp đó là xử lý các vấn đề về cảm xúc đã dẫn bạn đến với ma túy để che giấu nỗi đau tinh thần.

Người sử dụng chất kích thích không phải là người “xấu xa” hoặc “vô đạo đức”.

Người nghiện thường chỉ đơn giản là họ không thể “thoát khỏi ma túy”. Những cơn nghiện ma túy tác động lên não bộ của bạn, khiến bạn khó từ bỏ nó – tuy không phải là không thể.

Nhận ra những tác nhân kích thích. Nếu trước kia đã từng sử dụng ma túy, bạn hãy để ý những tác nhân kích thích bạn dùng ma túy. Những tác nhân này có thể bao gồm những dụng cụ chích hút, một nhóm bạn bè, một địa điểm nào đó, hoặc thậm chí là một bài hát mà bạn từng nghe khi sử dụng ma túy.

Loại bỏ mọi tác nhân có khả năng xúi giục bạn sử dụng ma túy. Xóa bài hát đó trong máy nghe nhạc, vứt bỏ những ống giấy dùng để hút hít. Bạn sẽ ít có khả năng bị ma túy cám dỗ lần nữa nếu những tác nhân kích thích vĩnh viễn bị loại bỏ.

Có thể bạn cũng cần tránh đến những nơi mà bạn đã từng đến và sử dụng ma túy. Việc này có thể là khó khăn, tuy nhiên nó sẽ giúp bạn ngăn chặn việc sử dụng ma túy.

Gia nhập hệ thống hỗ trợ phục hồi dựa vào gia đình hoặc cộng đồng. Sự hỗ trợ không những là yếu tố then chốt giúp bạn tránh xa ma túy mà còn thoát khỏi nó. Nhóm hỗ trợ có thể giúp ích nếu bạn đang đấu tranh để sống một cuộc sống không còn sự hiện diện của ma túy.

Để tìm một nhóm hỗ trợ, bạn có thể nói chuyện với bác sĩ, chuyên gia tư vấn, tìm danh sách các nhóm hỗ trợ trong sổ điện thoại, đến các tổ chức tôn giáo hoặc các tổ chức giúp đỡ người nghiện của địa phương hay của quốc gia..

Thử dùng phương pháp “lướt qua khao khát.” Đây là bài tập chú tâm, giúp bạn cảm nhận và “xua đuổi” cơn thèm cho đến khi nó tan biến. Tưởng tượng bạn là vận động viên lướt sóng đang lướt qua cơn sóng thèm khát cho đến khi nó vỡ thành từng mảnh nhỏ, hiền lành và dễ xử lý. Kỹ thuật “lướt qua khao khát” tỏ ra có hiệu quả hơn là cố gắng phớt lờ hoặc kiềm chế cơn thèm.

Tự nói với bản thân rằng có lẽ đây không phải là lần đầu tiên bạn trải qua cảm giác thôi thúc sử dụng ma túy. Cơn thèm khát đó trước đây có từng xảy ra chưa? Câu trả lời hầu như là “có”. Hãy tự nhắc nhở mình rằng rồi lần này nó cũng sẽ qua. Sự thôi thúc là có, nhưng bạn không phải tuân theo nó.

Chú ý đến những ý nghĩ và giác quan của bạn khi trải qua sự thèm khát đó. Ví dụ, bạn có thể cảm thấy sự thôi thúc mãnh liệt xúi giục bạn dùng ma túy. Bạn có thể toát mồ hôi, ngứa ngáy hoặc bồn chồn. Ghi nhận những cảm giác đó. Tự nhủ rằng chúng chỉ là những ý nghĩ, rằng chúng không có quyền lực thực sự đối với bạn.

Tập trung hít thở sâu trong khi đang “lướt qua khao khát”. Hít thở chậm và đều. Động tác này giúp bạn tập trung vào khoảnh khắc hiện tại thay vì chú ý đến cơn thèm.

Tự bảo mình chờ 10 phút. Nếu cơn thèm thuốc nổi lên mãnh liệt, bạn hãy trì hoãn bằng cách tự hẹn với mình chờ trong 10 phút. Chỉ 10 phút thôi, không hơn. Bạn có thể làm được. Khi đã hết 10 phút mà cơn thèm vẫn còn cồn cào, bạn lại bảo mình chờ thêm 10 phút nữa. Tiếp tục trì hoãn cho đến khi sự thèm khát qua đi. Cơn thèm sẽ qua nếu bạn có đủ thời gian.

Phương pháp 3 của 4:

Giữ cơ thể khỏe mạnh

Ăn uống lành mạnh. Tinh thần và thể xác của chúng ta có mối liên hệ rất tinh vi, vì tinh thần bao gồm những hoạt động phức tạp của bộ não, vốn là một cơ quan sinh học và là một bộ phận của cơ thể. Điều này có nghĩa là sức khỏe thể chất và sức khỏe tâm thần có liên quan với nhau. Sức khỏe tâm thần kém gắn liền với việc sử dụng chất kích thích, và sức khỏe thể chất gắn liền với sức khỏe tâm thần, do đó việc duy trì một cơ thể khỏe mạnh đóng một vai trò quan trọng trong việc từ bỏ chất kích thích. Và một cách để duy trì một sức khỏe tốt là ăn những thức ăn tốt cho sức khỏe.

Ăn thực phẩm toàn phần như thịt nạc, các loại hạt, hoa quả và rau. Biết đâu bạn lại phát hiện niềm đam mê nấu nướng của mình, qua đó bạn có thể xây dựng lòng tự trọng và biến điều đó thành sở thích để giúp bạn từ bỏ ma túy.

Tập thể dục. Việc tập luyện có thể giải phóng endorphin vốn giúp bạn cảm thấy vui sướng một cách lành mạnh hơn nhiều so với việc sử dụng chất kích thích. Tập thể dục giúp giảm stress, thậm chí còn chữa khỏi các trường hợp trầm cảm nhẹ. Stress và trầm cảm làm tăng độ rủi ro sử dụng ma túy, do đó điều quan trọng là phải tập luyện thường xuyên để tránh xa ma túy.

Tránh dùng quá nhiều cafeine. Lượng caffeiine quá cao có thể khiến bạn bồn chồn và hồi hộp, làm tăng mức độ stress, và bạn dễ có xu hướng quay sang sử dụng chất kích thích khác để đối phó với cảm giác hồi hộp do caffeine gây ra.

Ngủ đủ giấc. Tình trạng thiếu ngủ có thể góp phần làm sức khỏe tâm thần xấu đi do cảm giác mệt mỏi, buồn rầu và lo âu, tất cả đều có thể tăng khả năng sử dụng ma túy để trốn tránh cảm giác không vui.

Thả lỏng cơ thể và trí não. Thực hành các phương pháp thư giãn để duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần. Các phương pháp thư giãn có thể giúp giảm tress do những cảm giác tiêu cực gây ra, chẳng hạn như sự căng thẳng trong các cơ. Stress là lý do phổ biến khiến người ta cầu viện đến ma túy, do đó việc kiểm soát stress sẽ giúp bạn tránh xa ma túy.

Dùng phương pháp hình dung. Phương pháp này tập trung vào việc tưởng tượng ra những hình ảnh yên bình và thư giãn. Ví dụ, bạn có thể vẽ ra trong óc một cảnh biển êm đềm và cố gắng hình dung với mọi giác quan; tưởng tượng mùi của biển, cảm nhận làn gió và ánh nắng mặt trời lướt trên da, đắm mình hoàn toàn trong khung cảnh đó.

Thử tập các bài tập như yoga hoặc thái cực quyền.

Tập thiền. Thiền có thể là một cách kiểm soát stress thần kỳ, giúp tập trung vào hơi thở và ý thức về cơ thể. Tập thiền để giúp bản thân lấy lại bình tĩnh khi bạn đương đầu với cơn thèm rượu hoặc ma túy. Những người tập thiền có tỷ lệ thành công cao trong việc tránh xa ma túy về lâu dài.

Tìm một nơi thoải mái và yên tĩnh để ngồi khoảng 10 -15 phút.

Tập trung vào hơi thở, hít vào sâu và đều.

Mỗi khi có ý nghĩ lướt qua tâm trí, bạn hãy cho chúng đi qua mà không phán xét. Quay trở lại tập trung vào hơi thở.

Thử tập bài tập thư giãn động, căng – chùng cơ. Qua bài tập này, bạn sẽ tìm ra sự khác biệt giữa cảm giác căng và chùng của các cơ. Bạn sẽ tập trung vào động tác từ từ căng và thả lỏng từng nhóm cơ. Bài tập này giúp bạn cảm nhận sự khác biệt giữa sự căng thẳng và thư giãn, đưa tâm trí bạn thoát khỏi những ý nghĩ căng thẳng.

Bắt đầu từ những ngón chân. Siết chặt các ngón chân trong 5 giây, sau đó thả lỏng trong 5 giây. Chú ý cảm giác thư giãn. Di chuyển dần lên bắp chân, đùi, mông, cơ bụng, vai, cánh tay, cổ và mặt.

Phương pháp 4 của 4:

Tìm cách điều trị

Tìm sự tư vấn. Những người đang phục hồi sau khi cai nghiện cần sự hướng dẫn và điều trị. Quá trình tư vấn có thể cung cấp cho bạn sự hỗ trợ cần thiết để chống lại sự cám dỗ của ma túy khi cố gắng từ bỏ hoặc đang phục hồi sau cai nghiện.

Phương pháp điều trị về hành vi như liệu pháp nhận thức – hành vi có hiệu quả giúp người nghiện ma túy kiềm chế sự thôi thúc và ngừng sử dụng ma túy.

Liệu pháp gia đình cũng có thể hữu ích, đặc biệt là khi những trục trăc trong gia đình góp phần đẩy bạn đến với ma túy.

Liệu pháp kiểm soát dự phòng, trong đó dùng sự củng cố tích cực để giúp bạn tránh xa ma túy.

Cân nhắc vào cơ sở cai nghiện. Cai nghiện ngoại trú và nội trú đều có những mặt thuận lợi và bất lợi. Các cơ sở cai nghiện nội trú có chế độ theo dõi chặt chẽ, loại bỏ mọi khả năng sử dụng ma túy, và quá trình giải độc diễn ra khá nhanh. Tuy nhiên, chi phí ở những cơ sở này khá đắt và hạn chế các hoạt động khác của bạn, ví dụ như công ăn việc làm. Chương trình cai nghiện ngoại trú ít tốn kém hơn và ít ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của bạn. Tuy nhiên cách này có thể không hiệu quả bằng, do bạn vẫn có thể tiếp cận với chất kích thích ở bên ngoài. Cách điều trị này có lợi điểm là không làm xáo trộn cuộc sống của bệnh nhân và ít tốn kém. Lựa chọn nào là tốt nhất tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại chất kích thích được sử dụng, số lượng và thời gian lạm dụng chất kích thích, độ tuổi của bệnh nhân, các căn bệnh kèm theo và/hoặc tình trạng tâm thần của bệnh nhân, và một số yếu tố khác.

Bạn có thể tìm các trung tâm cai nghiện trên mạng internet.

Những người có vấn đề nghiêm trọng trong việc sử dụng chất, có tiền sử lạm dụng chất trong thời gian dài, có dính líu đến các hoạt động phi pháp, hoặc gặp rắc rối trong hoạt động xã hội do ma túy thường sẽ được giúp đỡ bằng cách điều trị nội trú trong các cơ sở cai nghiện.

Tìm một người bảo trợ. Nhiều nhóm hỗ trợ đồng đẳng phân công những người bảo trợ giúp đỡ các thành viên mới. Người bảo trợ là người đang phục hồi sau cai nghiện và sẽ giúp bạn vượt qua các bước của chương trình phục hồi. Một người bảo trợ tốt sẽ::

giúp bạn trưởng thành hơn, trở nên hữu ích hơn tùy theo tính cách của bạn.

giúp bạn tự chủ hơn, yêu thương bản thân hơn, sôi nổi hơn, bớt nhạy cảm, sẵn sàng làm chủ cuộc sống của mình hơn.

không để bạn quá dựa dẫm và luôn ở bên cạnh bạn khi bạn chưa tiến bộ.

Nói chuyện về cảm giác bị cám dỗ với những người mà bạn tin tưởng, họ sẽ hiểu và giúp bạn tránh những cám dỗ đó.

Nếu có vấn đề về việc sử dụng ma túy, bạn hãy nói chuyện với chuyên gia tư vấn hoặc cân nhắc tham gia các nhóm hỗ trợ.

Không bao giờ lạm dụng thuốc. Thuốc cũng được coi là một chất kích thích nếu bị lạm dụng.

Hãy can đảm và đừng sợ nói “KHÔNG” khi ai đó rủ bạn dùng ma túy hoặc rượu.

Tự tìm hiểu về lĩnh vực này. Nhận thức được điều gì có thể xảy ra là bạn đã đi được nửa chặng đường trong cuộc chiến với ma túy.